اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی

پرونده ویژه : معرفی بناهای تأثیرگذار معماری معاصر ایران از ۱۳۵۰ تا ۱۴۰۰

دبیران پرونده :  مرتضی نیک فطرت و حسام عشقی صنعتی


در راستای معرفی بناهای کمتر دیده و شناخته‌شده و ارزشمند معاصر تصمیم بر این شد یکی از بناهای ارزشمند مهندس فرهاد احمدی با عنوان مرکز آیینی باغ صبا را معرفی کنم. این بنا در خیابان شریعتی تهران واقع شده است که به سفارش شرکت توسعه فضاهای فرهنگی هنری شهرداری تهران در سال ۱۳۸۲ مقدمات عملیات اجرایی آن آغاز شد. مرکز آیینی صبا را شاید بتوان به‌عنوان نمونه کاملی از تفکرات و دغدغه‌مندی مهندس فرهاد احمدی در معماری دانست. مهندس فرهاد احمدی را می توان به‌عنوان یکی از معماران معاصر پیشرو در مبحث معماری پایدار دانست، که پیوسته تلاش می کردند تا در آثارشان علاوه ‌بر نمایش تکنولوژی و نمایان ساختن عناصر سازه و سیستم‌های تأسیساتی (اکسپوز) و به عبارتی نمایش ساختمان با رویکرد های-تک، هویت و هندسه ‌معماری ایرانی را به نمایش بگذارند که این مهم در این بنا به صراحت دیده می شود. اگرچه به‌سادگی می‌توان هندسه معماری ایرانی را در بناهای مهندس فرهاد احمدی یافت ولی نمی‌توان از رویکرد آینده‌نگری ایشان در داشتن نگاهی آوانگارد به دیزاین، بهره‌برداری، توسعه طرح و همچنین تعریف نیاز و پاسخ مناسب به مسئله چشم‌پوشی کرد. مسئله دیتیل دیزان و همچنین متریال دیزاین در این پروژه توسط ایشان به بهترین وجه نمایش داده می‌شود و تلاش ایشان برای نمایش تناسبات معماری ایرانی با ادبیات معماری مدرن کاملاً قابل تامل و احترام است. یکی از دغدغه‌مندی‌های همیشگی مهندس فرهاد احمدی توجه به معماری پایدار بوده است و این پروژه همچون سایر پروژه‌های ایشان از این حیث مستثنی نبوده است ، و در این بنا تأکید ایشان بر استفاده هم‌زمان از شیوه‌های پَسیو و اکتیو در این بنا به بهترین شکل به نمایش درآمده است. بنای اصلی این ساختمان همچون پروژه کتابخانه علم و صنعت درون زمین قرارگرفته است، که علاوه بر توجه به جداره های طبیعی به عنوان یک عایق و بستر طبیعی برای جلوگیری از اتلاف انرژی مدنظر قرار گرفت و همچنین بهره گیری حداکثری از جریان طبیعی هوا در محیط و همچنین نور روز  را می توان به‌عنوان اقدامات لازم برای راه اندازی سیستم پسیو در این بنا عنوان کرد و همچنین استفاده از تکنولوژی های نوین به عنوان سیستم های اکتیو برای برقراری یک شرایط متعادل محیطی در بنا عنوان کرد. قرار گیری این بنا درون زمین این ازنقطه‌نظر منظر شهری این فرصت را پدید آوردند که بتواند شهر را به داخل ساختمان‌‌های خودش هدایت کند تا علاوه بر ایجاد یکپارچگی بین سایت و شهر و ارتباط بدون مرز بین داخل و بیرون سایت، حس دعوت‌کنندگی و یک تجربه فضایی و زیستی جدید بین بنا و بستر را فعال نمایند.

در بنای مرکز آیینی باغ صبا، ایشان هندسه گذشته را به بهترین شکل برای معماران نسل نو بازتعریف کردند که چگونه می‌توان با هندسه معماری ایرانی در مسیر آینده قدم گذاشت. طرح‌های ایشان عموماً تعریف جدیدی از زیبایی‌شناسی ارائه می دهند و اولویت‌‌های طراحی‌شان نوآوری و آینده‌‌نگری بود که ماحصل این اتفاق بنایی متفاوت و پیشرو در زمانه خود بود.

در این طرح توجه مهندس احمدی از کل به جزء و جزء به‌کل، کاملاً قابل‌مشاهده است. چنانچه هندسه و ادبیات و متریال در کل بنا در جزئی‌ترین المان ها مانند نورپردازی و مبلمان قابل‌مشاهده است. به عبارتی از نگاه مهندس فرهاد احمدی تعریف معماری مدرن از زیبایی‌شناسی این است که زیبایی چیزی جز یکپارچگی نیست.

فرهاد احمدی یکی از معماران معاصری است که به شیوه‌ای کاملاً استادانه استفاده از متریال خام مانند بتن و فلز در بناهای خود استفاده نمود و همسویی این استفاده با توجه ویژه ایشان به دیتیل دیزاین بار معنایی بنا را دوچندان نمودند، به عبارتی تلاش های ایشان تعریف جدیدی از معماری اورجینال و زمینه گرا برای نسل نو به ارمغان آورد.

با تشکر از آقای مهندس علی بصیری و خانم مهندس فرزانه رحیمی جعفری