نویسنده: هدیه خداپرست،علی طهرانچی
ناشر: جهاد دانشگاهی قزوین
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸
تعداد صفحات: ۲۷۸
قیمت: ۵۲۰۰۰ تومان
پیشگفتار :
گسترش روز افزون و ناهمگون شهر تهران در دهه های آتی، ساخت و سازهای جدید و فاقد هویت ساختاری را در شهر تهران، خلق کرده است که با ساختار پدیدارهای سبز و تاریخی در بیشتر مواقع مطابقت نداشته است و این سبب گشته که شهر و چهره شهر فاقد روح و خوانایی باشد. بزرگراههای درون شهری و تودههای عظیم ساختمانی را میتوان در دسته بندی ساخت و سازهای جدید قرار داد. بزرگراههایی که از مهم ترین عناصر استخوان بندی شهر در جهت دهی ذهنیت شهروندان از سیما تا منظر نقش پر رنگی را ایفا میکنند و در واقع بخش مهمی از نمای شهری تهران امروزه متشکل از بدنه های بزرگراهها و عوامل سازنده آن هاست. عبور بزرگراهها از مناطق مسکونی، سبب گشته است که بدنه های با هویت مسکونی بدون وجود حرائم و عوامل سبز در موقعیتی از عوامل انسان ساخت قرار گیرند که هر روز زندگی ساکنینش را خالی از سرزندگی و نشاط کند. بدنه غربی بزرگراه نواب واقع در منطقه ۱۰تهران که به صورت مدرن در کنار بافت قدیمی قد برافراشته است، امروزه خالی از پدیدارهای سبز، که عاملی بر افزایش سرزندگی و جاری کردن روح در فضا به شمار میروند، هستند و به همین خاطر رنگ ملال انگیزی در بستر پرهیاهو بر خود گرفته است.
از همین رو میتوان کتاب پیش رو که از نوع ترکیبی توصیفی – تحلیل و میدانی – موردی است، به گونهای که در هر دو متدولوژی از مطالعات اسنادی و مشاهدات میدانی همراه با ارزیابی بدنه از روش آسیب شناسی و اصول سازمان فضایی برای رسیدن به اطلاعات بهره برده است، کوشیده که با توجه به محدودیت فضایی با ایجاد عوامل سبز از طریق دیوارهای سبز در عمودیت با مدد گرفتن از بدنه ها راهی در جهت افزایش سرزندگی بیابد و همچنین راهی یابد بر اینکه، ایجاد پدیدارهای سبز به صورت عمودی در بدنه بزرگراه نواب باعث افزایش سرزندگی شهری در محدوده میشوند و یا میتوان با ساماندهی بدنه مسکونی همجوار بزرگراه نواب سرزندگی را در محدوده جاری کرد.
کتاب حاضر در چهار فصل تنظیم شده است :
- در فصل نخست، پیشینه و تعریف مفاهیم منظر شهری، سرزندگی، بدنه های شهری و عوامل تاثیر گذار بر آنها، مفهوم ساماندهی، دیوارههای سبز، نحوه اجرا و انواع آنها و تاثیرات آنها بر سرزندگی شهری ارائه شده است.
- در فصل دوم، تجارب جهانی و داخلی، بانظر گرفتن راهکار استفاده از سیستم دیوارهای سبز در دو دسته به صورت پروژههای ساماندهی نماها و پروژههای دیوارهای سبز طبقه بندی شده است و بررسی دستورالعملهای ساماندهی نماهای شهرهای لینکلن انگلستان، نیویورک، فیلادلفیا، شهر کلینتون در ماساچوست و کشور ایران پرداخته شده است.
- در فصل سوم، شناخت و تحلیل بدنه غربی بزرگراه نواب در شهر تهران اختصاص یافته است.
- در فصل چهارم، به نتیجه گیری و پیشنهادات اختصاص یافته است و سپس در راستای تحقق آنها طر حهای سه بعدی ارائه شده است.
امید است این کتاب به عنوان منبع برای دانشجویان و علاقه مندان به مسائل نماهای شهری موثر واقع شود.
جای آن دارد، از همه کسانی که نگارندگان را در چاپ این کتاب یاری داده اند، سپاسگزاری نماییم.
فهرست:
فصل اول ؛ تعاریف و مفاهیم
اهمیت منظر شهری
مفهوم منظر شهری
ابعاد و مولفه های منظر شهری
تفاسیر محیط و منظر
سرزندگی
حالت وجودی سرزندگی
ساماندهی
ساماندهی در ایران
مفهوم نما، بدنه و جداره های شهری
سطح طلایی
جایگاه نما در تاریخ
شهرهای ایران (از آغاز تا دوران معاصر )
دیوار سبز
شیشه سبز (دیوار سبز بر روی نمای شیشهای )
پوشش گیاهی دیوار سبز
گیاهان دیوار زنده
گیاهان نمای سبز (بالا روندهها )
کاربردهای دیوار سبز در طراحی شهری
فصل دوم؛ بررسی تجارب و دستورالعملهای ساماندهی نماها در ایران و جهان
تجارب ایران
نتیجه گیری
نتیجه گیری نمونه های داخلی
تجارب جهانی
نتیجه گیری نمونه های خارجی
مراحل بازسازی فروشگاه
دستورالعمل باز طراحی نمای خیابان کانزینگتون فیلادلفیا
فروشگاهها و واحدهای تجاری: عناصر
تابلوی نشانه ها و علائم: عناصر
سطوح بالا: عناصر
نتیجه
اهداف
ساختمانهای بازرگانی نئو کلاسیک
ساختمانهای تجاری مدرن
احیای استعماری
نماها
نورپردازی نما
نشانه ها
راهنمای طراحی و کنترل نماهای شهری ایران
تعاریف
جمع بندی و نتیجه گیری دستورالعملها
فصل سوم؛ شناخت و تحلیل بدنه غربی بزرگراه نواب در شهر تهران
معرفی حوزه فرا گیر، بلافصل و مداخله
سیر تاریخی شکل گیری محدوده
روند شکل گیری اجرا
بررسی سوابق شکل گیری پروژه نواب
ارزشهای معماری و کیفیت بنا
مشکلات محور نواب
شر ح و روش کار آسیب شناسی بدنه بزرگراه نواب
رنگ و مصالح بکار رفته در بدنه غربی بزرگراه نواب
بررسی اصول سازماندهی (گشتالت ) در بدنه غربی بزرگراه نواب
الگوهای فضایی (گشتالت )
فصل چهارم؛ نتیجه گیری و پیشنهاد
چشم انداز
هدف کلان، اهداف خرد، راهبرد و سیاست
گزینه های طراحی
حرف آخر
منابع
پیوست
پیوست شماره :۱مراحل آسیب شناسی
پیوست شماره :۲طر حهای سه بعدی
متن پشت جلد :
افزایش اغتشاشات بصری نماهای شهری عاملی بر کسالت باری محیط و ایجاد حس گریز از ماندن در فضا و هم چنین فرسودگی و عدم استفاده از مصالح متنوع و همخوان با هویت کاربری ها ، می تواند به عنوان عنصری با اهمیت از لحاظ بصری و روانشناسی بر استفاده کنندگان آن فضا تاثیر گذار باشد . در نتیجه ساماندهی نما با کاهش الحاقات ، اغتشاشات بصری ، بهسازی مصالح با توجه به هویت کاربری ها و مصالح غالب بدنه و ایجاد ریتم هایی که به آسایش بصری و تعادل ختم می گردد و همچنین همسان سازی تابلوهای واحد های تجاری و ایجاد نورپردازی در شب با تاکید بر عوامل اصلی نماها (در نمونه مورد بررسی قرار گرفته ) می تواند عامل حضورپذیری بیشتر و در نتیجه افزایش سرزندگی شهری شود .
لذا در کتاب حاضر ساماندهی با هدف ایجاد سرزندگی در نماهای شهری و مسیر همجوار و ایجاد دیوارهای سبز در آن ها صورت گرفته است. همچنین مراحل ساماندهی ابتدا پهنه بندی و شماره گذاری پلاک ها، سپس آسیب شناسی نماها با توجه به دسته بندی اغتشاشات بصری، کد گذاری آن ها بر روی نما صورت می گیرد و در نهایت با کمک اصول سازمان فضایی ، بررسی رنگ و مصالح وضع موجود ، نماها مورد ارزیابی قرار گرفته و با رفع اغتشاشات بصری ، کاهش الحاقات و ایجاد دیوارهای سبز ساماندهی، سرزندگی و سبزینگی در نمای شهری شکل می گیرد . می توان این گونه بیان کرد که دیوارهای سبز عواملی در افزایش سرزندگی شهری به شمار می روند، چرا که با توجه به دسته بندی انواع سرزندگی ، یک نوع شناخته از آن ، سرزندگی بیولوژیکی ( زیست شناختی ) است ، که با افزایش عوامل سبز صورت می گیرد و در نهایت می توان اینگونه نوشت که پدیدارهای طبیعی حاصل معنایند و در سبزینگی از جمله درخت عرش و زمین با هم یکی می شوند ، چرا که درخت از زمین به عرش برافراشته می شود و بدین علت رشد می کند و زنده است و در میانگاه زمین و آسمان با حضور پر رنگش جهان را برای انسان می سازد . لذا با تخریب و کم رنگ شدن عوامل طبیعی در افقیت که همان بستر شهر است و هم چنین فقدان فضای مناسب برای ایجاد و رشد عوامل سبز ، از عمودیت که عامل تکامل است و در سطوح عمودی شهر معنا می گیرد ، می توان کمک گرفت .