اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی
مبانی نظری طراح
زندگی مدرن و به دنبال آن فشارهای عصبی متعدد، بیماری‌های شایع مغزواعصاب و آمارهای تکان‌دهنده مربوط به اختلالات عصبی و سکته‌های مغزی و از طرفی اهمیت بسیار بالای “خانه” به عنوان فضایی که بیش‌ترین زمان در آن سپری می‌شود، ضرورت پردازشی عمیق‌تر بر حوزه مسکن و تأکید بر ارتقای آسایش ساکنین آن را روشن می‌نماید. “خانه” که یکی‌از مهم‌ترین مکان‌هایی است که به طور مداوم در زندگی روزانه با آن در تعاملیم؛ مکانی آشنا جهت دستیابی به آسایش و آرامش انسانی است. به‌طورکلی ویژگی‌ها و عناصر یک فضا، نقش تعیین‌کننده‌ای در سطوح تحریکی آن فضا بر انسان ایفا می‌کنند؛ به‌طوریکه این ویژگی‌ها، به تحریک حواس انسانی منجر شده و به‌گونه‌های متفاوتی بر حالات انسانی اثرگذار بوده و قادرند آسایش فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهند.
در حقیقت ساختمان از مغز انسان برآمده و بر مغز انسان نیز موثر است؛ به اعتقاد ریچارد نویترا که یکی از اولین طرفداران کاربرد علوم اعصاب در معماری بود، ” طراحی امروز ممکن است تاثیری پردامنه بر شکل بندی عصبی چندین نسل داشته باشد.”
طرح مجموعه مسکونی پیش رو به گونه ایست که دو گروه متغیر موثر بر آسایش در نظر گرفته شد. گروهی اثر مستقیم بر آسایش نورولوژیک داشته و گروهی دیگر متغیرهای فرعی بوده که به طور غیر مستقیم بر آسایش موثر بوده اند. به طور مثال در این راستا می توان به مسئله امنتیت در فضای مسکونی اشاره داشت، که خود از متغیرهای ثانویه ایست که قادر به تاثیر بر آسایش نورولوژیک می باشد. بنابراین گونه ی موردگزینش جهت طراحی در راستای این پژوهش، مجموعه سکونتی بوده و نه خانه های ویلایی تک خانواری و صد البته جهت کاهش ازدحام و جرم و جنایت و کاهش تعداد گونه های اقشار ساکن در مجموعه، سعی بر آن بود تا ابعاد متوسطی برای مجموعه در نظر گرفته شود. لذا، مجموعه ی حاضر شامل دو بلوک که تا حد ممکن امکانات و دسترسی ها و پارکینگ مستقل و مجزا داشته اند و هر بلوک شامل ۵ طبقه و هر طبقه دو واحد سکونتی با دو تیپ را در بر دارد. همچنین در هر طبقه فضای تعاملات جمعی با دید و منظر طبیعی تعبیه شده است.
برای هر بلوک، در طبقه همکف، فضای لابی و انتظار، نگهبانی، سالن اجتماعات و مدیریت و سوییت سرایداری با دسترسی از فضای محوطه و سالن ورزشی و فضای بازی کودکان در نظر گرفته شده و پارکینگ بسته هر بلوک در تراز منفی سه و پارکینگ در فضای باز نیز به طور مجزا در نظر گرفته شده است. به علاوه در هر بلوک بام سبز در نظر گرفته شده که علاوه بر محوطه باز و فضای سبز و دید و منظر طبیعی، با توجه به ملاحظات اقلیمی و شرایط خاص آب و هوایی، فضای بسته نیز در نظر گرفته شده است. تنها فضای اشتراکی دو بلوک، فضای سبز میانه ی سایت و سه فضای هرم شکل در ضلع شمالی سایت می باشد که انتخاب این هندسه بر اساس متن پژوهش ها بوده مبنی بر اینکه حضور در داخل یا خارج فضای با هندسه هرم، امواج مغزی را به حالت آلفا هدایت نموده و به ارتقای آسایش نورولوژیک منجر می شود. از طرفی عملکرد فضایی در هندسه مرکزی، عمل باغبانی در میان گیاهان به ویژه گیاهان معطر می باشد که طبق متن تحقیقات حاضر، همگی از متغیرهای محیطی ارتقا دهنده آسایش نورولوژیک می باشند.
در طراحی بر مبنای ارتقای آسایش نورولوژیک دو جنبه اساسی ساختمان مورد توجه می باشد؛ درون و برون. بدیهی است صرف توجه به طراحی داخلی خانه بدون توجه به نما و تاثیر آن بر منظره شهری کاری نیمه تمام خواهد بود و حق مطلب ادا نخواهد شد. بنابر این طراحی را چه در فضای داخلی و چه در فضای خارجی بر پایه اصول برآمده از پژوهش های حوزه نوروآرکیتکچر انجام دادیم. با این امید که خانه رسالتش را به درستی به انجام رساند.
در کنار اثر مستقیم نورولوژیک عناصر و محرک های محیطی و معماری که از طریق حواس پنجگانه دریافت می شوند، موضوع بسیار مهم خاطرات نیز مطرح می شود. که جزئی جدایی ناپذیر از تاثیر فضا بر انسان می باشد.
بنابر این ویژگی، شاید یکی از راهکارهایی که یک معمار بتواند به کمک آن، فضایی ایجاد کند که حس تعلق به فضا در ساکنین بیدار باشد و در حقیقت فضایی آشنا و صمیمی تولید شود، این است که در طراحی زمینه های فرهنگی و خاطره انگیز ساکنین فضا را در نظر بگیریم.
