اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی


نشستی با معماران برتر سال 99

مدیر اجرایی: اندیشه مشیری- مدیر پنل گفتگو: اشکان قانعی

نگارنده: آرزو مصلحی، شیوا اسعدی -عکاس : فاطمه شفیعی، کیارش نصر

زنجيره فرهنگي ايوان، مؤسسه اي چند منظوره با رويکرد معماري زمينه گرا مي باشد که با پرداختن به آنچه که منتهي به ترويج اين فرهنگ در جامعه­ي معماري مي­شود به فعاليت مي پردازد.

ايوان با “شعار زنجیره ای براي رشد انديشه و آفرينش معماري زمينه گرا” و نگاهي تخصصي به برگزاري کارگاه هاي بين المللي و سمينارهاي تخصصي به اين مهم پرداخته است.

نشست معماران برتر سال 99 برای چهارمین سال پیاپی؛ 5 و 12 اسفند ماه، با همت این زنجیره و همکاری مجله معماری و ساختمان و همچنین با حمایت هلدینگ گارنت سرام، در خانه تاریخی صفوی شهر اصفهان برگزار گردید.

از آنجايي که اثر معماري برخوردار از روح و فرهنگ يک سرزمين، در تجلي کالبدي خود پيام آور بسياري از عوامل محيطي پنهان جامعه است، موسسه ايوان پس از اعلام نتایج سیزدهمین دوره جایزه معماری و معماری داخلی ایران با هماهنگی مجله معماری و ساختمان، نشستی با اهداف علمي و فرهنگي و با حضور برندگان این مسابقه و جمعی از اساتید و علاقه­مندان این بخش برگزار کرد که هم­­زمان با آن نمایشگاهی از شیت آثار این معماران در نگارخانه صفوی به نمایش گذاشته شد.

از آنجا که جايزه معماری و معماری داخلی از معتبرترین رويداد هاي ملي در حوزه معماري است، هر ساله در چهار بخش مسکونی از طراحی تا اجرا، مسکونی مرمت و بازسازی، عمومی از طراحی تا اجرا و عمومی مرمت و بازسازی برگزار مي گردد. اين مسابقه خلاقيت و نحوه به کارگيري فضا در خدمت کاربري را مورد بررسي قرار مي دهد و موجب شکوفايي مفهوم معماري ايراني در دنياي امروز مي شود.

ایجاد ارتباط بین معماران، تبادل نظر بین معماران و دانشجویان، پرسش و پاسخ، اندیشیدن به چگونگی رشد معماری زمینه گرا، تکوین اندیشیدن به تحول معماری ایران، بررسی پروژه های برنده از الهامات، ایده اولیه و نحوه طراحی تا اجرا، چگونگی همکاری با کارفرما، چگونگی ارائه راه حل های خلاقانه با استفاده از ضوابط معماری، آشنایی با مصالح و خدمات جدید و مدرن در حیطه معماری از جمله دلایل برگزاری این نشست به شمار می آید.

نشست اول در تاریخ 5 اسفند ماه 99 با حضور زهرا آرمند، مصطفی امیدبخش و هومن بالازاده برگزار شد. در آغاز نشست اشکان قانعی مدیر پنل، ضمن تشکر از هلدینگ گارنت سرام از امیررضا هفت برادران به عنوان سفیر حامی رویداد دعوت کرد تا به معرفی این هلدینگ نوع فعالیت و محصولاتشان بپردازد. سپس معماران برتر به ارائه ی پروژه هایشان پرداختند.

  • پروژه «مسکونی پاکت» از اصفهان با حضور زهرا آرمند و مصطفی امیدبخش رتبه اول در بخش مسکونی از طراحی تا اجرا؛

طبق گفته ی این زوج معمار و شهرساز، تیم رویداد به کلیات نگاهی ویژه دارد و این را مدیون ادییات و فلسفه است؛ یعنی روند طراحی هر پروژه به صورت رفت و برگشتی، مابین امر کلی و امر جزئی آن عمل می شود. ابتدای هر پروژه کلیات آن را پیدا کرده و در ادامه جزییات شکل می گیرند؛ در ادامه، قصه ی پروژه را تعریف کرده و از آن جاست که پروژه در نظرشان تمام می شود.

به بیان زهرا آرمند: آتلیه رویداد را بیشتر به مسکونی سازی می شناسند؛ پاکت نیز پروژه ای مسکونی بوده که از سمت یک خانواده اصفهانی به استودیو معرفی شده است. امیدبخش اضافه کرد که کارفرما با نقشه ی کشیده شده ی شهرداری به آنها مراجعه کرده و خواستار طراحی بهتری از آن شده است!

از جمله فضاهای خواسته شده ی کارفرما می توان به دفتر کار در منزل، استودیو موسیقی برای دختر خانواده، فضایی برای ملاقات های غیر رسمی و واحد مسکونی برای پسر خانواده اشاره کرد.

در پروژه ی پاکت تعریف امر کلی به دو بخش “پاکت بودگی” و “سیبه” تقسیم شد:

۱- پاکت بودگی: چرا اسم پاکت برای پروژه انتخاب شد و چه ارتباطی با پروژه دارد؟

امید بخش بیان نمود: از ویژگی های پاکت، مخفی کردن جزئیات و قصه هاییست که داخل آن اتفاق می افتد؛ که طبق نظر کارفرما هدف براین بود، ذهنیت و تصوری از خارج ساختمان به داخل آن وجود نداشته باشد و پروژه نسبت به فضای بیرون بسته باشد.

برای پاسخ به این امر در ضلع جنوبی، پوسته ای مشبک طراحی شد تا دید به پروژه کنترل شود. همچنین در ضلع شمالی حیاط میانی ایجاد و نهایتاً پروژه در ضلع شمالی نیز به گذر بسته شد و اینچنین پاکت شکل گرفت.

به گفته ی آرمند؛ پاکت یک جعبه بزرگ ساده و مشبک، حاصل زندگی و هزاران اتفاق روزمره است. در حقیقت این پاسخ، نگاهی معاصر به همان خانه های قدیمی کویر مرکزی ایران بود.

۲- سیبه

سیبه یعنی کوچه درب دار، که در گذشته خیلی رایج بوده است و چند واحد همسایگی در یک کوچه کنار هم قرار می گرفتند. در پروژه پاکت این فضا، سیبه، به یک فضای عمودی یعنی پلکان پروژه، که عامل ارتباط و تعامل همسایگان با یکدیگر می شود، تبدیل شده است.

در نتیجه با تعریف حیاط مرکزی، حیاط های آسمان دار در تمام بخش های ساختمان و ترکیب بخش ها به صورت رفت و برگشتی، پروژه پاکت شکل گرفت.

  • پروژه «اداری و نمایشگاه کارخانه بتن آپتوس ایران» از کرج باحضور هومن بالازاده رتبه اول مشترک گروه عمومی از طراحی تا اجرا؛

هومن بالازاده، با اشاره به انیمیشن “گربه سگ” بیان نمود که مسئله ی مرز میان دو موضوعِ متضاد همواره برای وی جذاب بوده است.

وی ضمن بیان توضیحی مختصر درباره ی خط فکری و پروژه های قبلی خود، گفت: « برخی من را به عنوان کسی که با آجر کار می کند می شناسند اما خود این چنین فکر نمی کنم. ما در جغرافیایی زندگی می کنیم که آجر در آن از مصالح دارای پیشینه و دانش است. در اینجا مسئله و موضوعی که مطرح می شود این است که چطور می شود استفاده از مصالح آجر را معاصر سازی کرد.»

همچنین وی افزود که هدف، طراحی مصالح نیست بلکه بررسی رفتار های متفاوت مصالح در فضاست.

در نهایت راجع به پروژه نمایشگاه بتن اینچنین توضیح داد که کارفرمای پروژه، از تولیدکنندگان بلوک های بتنی، خواستار طراحی شورومی برای ارائه ی محصولاتش با صرف حداقل هزینه بوده است.

سایت پروژه نیز در میان بافت مسکونی، زمین های کشاورزی و صنعتی قرار داشته و تفکر طراحی در این پروژه، مرز بین سبزینگی و بافت بوده است.

در نتیجه در تعریف پروژه تلاش بر این بوده تا دوگانه ی فضای بیرون و درون در هم ادغام شوند.

نشست دوم

  • نشست دوم در تاریخ 12 اسفند ماه 99 با حضور سمانه قاسم پور، امیررضا فاضل و حسین یزدانی برگزار شد. در آغاز نشست اشکان قانعی مدیر پنل، همچون نشست اول، نماینده هلدینگ گارنت سرام ، امیررضا هفت برادران به معرفی فعالیت و نوع محصولات این هلدینگ پرداخت. سپس سخنرانان به ارائه ی پروژه هایشان پرداختند.
  • پروژه «شوروم مرکزی فانتونی» در تهران با حضور سمانه قاسم پور، رتبه اول در گروه عمومی مرمت و بازسازی؛

طبق گفته ی سمانه قاسم پور، پروژه گالری فانتونی در حقیقت بازسازی سوله ای در شهرک صنعتی احمد آباد مصطوفی تهران بوده است. وی از ایده هایی صحبت کرد که در کنار یک دیگر قرار گرفتند و شوروم فانتونی را شکل دادند و معتقد بود نمی توان یک ایده را به عنوان ایده ی اصلی شکل گیری این پروژه مطرح کرد.

در اینجا اشاره ای مختصر به ایده های مذکور ایشان می پردازیم:

1) استفاده از ساختار نمایشی متفاوت برای ارائه محصولات

2) ایجاد شفافیت و طراحی فضایی سیال

3) ایجاد یک اتمسفر فضایی با استفاده از نور، بافت، صدا، گرافیک، هارمونی، تضاد و …

4) طراحی نمای پروژه با گشادگی های عرضی و طولی در ماکسیمم ترین حالت ممکن، ضمن توجه به محدودیت ها و قوانین شهرک سازی

  • پروژه «شوروم استیل فرم» در تهران با حضور امیررضا فاضل رتبه دوم گروه از طراحی تا اجرا؛

در ابتدا امیررضا فاضل از سیاست و استراتژی کلی طراحی در استودیو آدمون گفت که در اینجا مختصراً به آن می پردازیم؛

1- اولین مرحله به مطالعات پروژه؛ بررسی محدودیت ها و پتانسیل های پروژه، نیاز های کارفرما، شرایط اقتصادی پروژه و … پرداخته می شود، که مجموع این مطالعات منجر به طرح یک صورت مسئله برای تیم خواهد شد.

2- پس از طرح مسئله، مرحله پاسخ دهی به سوال مطرح شده که در نهایت به تولید دیاگرامی پاسخ گو، می انجامد.

3- مرحله اجرا آخرین مرحله از سه مرحله ی اصلیست، که خلاقیت در امر اجرا از مواردیست که تیم آدمون توجه ویژه ای به آن دارد.

استودیو آدمون بر این باور است که پروژه معماری هنگامی آغاز می شود که تمام شده باشد.

در آخر فاضل در تعریف پروژه ی استیل فرم چنان بیان کرد:

سایت پروژه در کوچه حمام چال تهران با بافتی 400 ساله قرار داشته است، که از چالش های این شرایط می توان؛ کوچه و خیابان هایی با عرض بسیار باریک، مشکلات مربوط به افراد بی خانمان و معتاد و تغییر کاربری بافت از مسکونی به تجاری در گذر زمان آن هم بدون توجه به بافت و شرایط منطقه، را نام برد. در باب پاسخ دهی به این چالش میتوان به دیوار های آجری که از بیرون به داخل پروژه هدایت شده و به نوعی همان خط آسمان بافت هستند، اشاره کرد. فضای سیمانی بالای ساختمان نیز خودش رو جدا کرده تا بتواند تا حد ممکن خط آسمان پروژه را کنترل نماید.

کارفرمای پروژه، کارخانه ی تولید محصولات صنعتی با تنوع بسیار در نوع و اندازه می باشد. محصولاتی از جمله: سینک های صنعتی، تجهیزات هتل و امثالهم، که این خود به نوعی از مهم ترین چالش های طراحی بوده است.

در نتیجه در طراحی داخلی، سعی شده است تا حد ممکن با ظرافت عمل شود تا انواع محصولات برای نمایش در فضایی مناسب قرار گیرند.

  • پروژه «گالری هنری سو» در اصفهان با حضور حسین یزدانی رتبه دوم گروه مرمت و بازسازی؛

حسین یزدانی، موسس استودیو حس فضا بیان نمود، به عقیده ی تیم استودیو؛ یک معمار، طراح و ایده پرداز، پس از کسب توانایی در شناخت و حل مسئله، نیازمند انتخاب یک نگرش به عنوان خط مشی و جهت دهنده به فعالیتش می باشد.

از چالش های پیش رو در طراحی پروژه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • وجود المان های اضافی در فضا؛ از جمله پلکان به عنوان هسته ی مرکزی

2- محدودیت هایی از جمله؛ کمبود بودجه و زمان و عدم امکان ایجاد تغییرات عمده

3- تعریف ابتدا و انتهای مسیر جهت ارتباط بهتر مخاطب با آثار هنری

4- استفاده از رنگ های خنثی برای معطوف کردن تمرکز مخاطب به آثار هنری

در پایان هر دو نشست، پنل پرسش و پاسخی با هدف ارتباط و تبادل نظر دیگر معماران با سخنرانان، صورت پذیرفت.

با سپاس

زنجیره فرهنگی هنری ایوان

زمستان 1399

نشست پنجم اسفند

نشست دوازدهم اسفند