اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی


معرفی کتاب «طراحی داخلی، مفاهیم بنیادی، اصول حرفه‌ای» اثر جان اف. پایل ترجمه عاطفه نجف زاده، امیرحسین طاهری

مقدمه دکتر کیانی


زمانی که از معماری و طراحی داخلی صحبت می‌کنیم، در واقع بسیاری از حوزه‌های فرهنگی و رشته‌های هنری را در بر می‌گیرد؛ ارتباطی که به گونه‌ای کمی و کیفی پیوند ناگسستنی دارد. تقریباً امکان ندارد که در فضای یک طراحی داخلی اندیشید و عمل کرد اما با هنر عکاسی، نوای موسیقی، رنگ‌های گرافیک، زیبایی‌های نقاشی، جذابیت‌های مد و لباس، گستره طراحی صنعتی و نیز خلاقیت‌های معمارانه بیگانه باشیم. معماری داخلی بنا ندارد به ساخت و یا بازطراحی داخلی یک فضای امروزی بپردازد و در فرایند آن از علم اقتصاد، تاریخ، جامعه‌شناسی، فرهنگ، مدیریت و برنامه‌ریزی نشانی نباشد؛ نمی‌شود و نشدنی است. همین پیوند‌های ساده و یا عمیق است که طراحی داخلی را به یک پهنه وسیع هنری و حرفه‌ای تبدیل کرده و نفوذش را در زندگی انسان‌ها و جوامع بشری بی‌بدیل ساخته است.

به طور معمول، راه ورود به دنیای حرفه‌ای از مسیر گذر از تحصیل آکادمیک انجام می‌شود و البته این مسیر آموزش در بیشتر کشورها و به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته در حوزه معماری و طراحی داخلی، توسط مؤسسات آموزشی در این حرفه، مدارس معماری، دانشگاه‌ها و حتی دوره‌های استاندارد آموزشی سپری می‌شود. این اتفاق در کشور ما تنها از طریق دانشگاه‌های دارنده رشته معماری داخلی صورت می‌پذیرد و اصولاً هرکس که مسیر آکادمیک را طی نکند و تنها به تجربه میدانی و شغلی بسنده کند، در زمره طراحان دانشور قلمداد نمی‌شود و صرفاً به عنوان دکوراتور و یا سازنده تجربی تعبیر می‌گردد. به هر حال در اینجاست که تفاوت یک مهندس طراح آموزش‌دیده آکادمیک درعرصه تجربی را با دیگران می‌توان مشاهده کرد.

اما این تازه دانش‌آموختگان آکادمیک در کشورهای توسعه‌یافته، زمانی که بخواهند در عرصه عملی و حرفه‌ای وارد شوند، با بسیاری از مجوزها، آزمون‌ها، انجمن‌های حرفه‌ای، نظام‌های مهندسی و نیز تشکیلات حرفه‌ای و استانداردهای رسمی روبه‌رو می‌شوند که در این مراحل به گونه‌ای جدی برای ورود به عرصه اجرایی، بایستی مجوز صلاحیت حرفه‌ای را دارا شوند. این موضوع در کشور ما هنوز چندان گسترده نشده است و دانش‌آموختگان معمولاً و به طور مستقیم پس از فارغ التحصیلی وارد صحنه حرفه‌ای می‌شوند.

دوستداران این رشته تحصیلی از یک فضای آموزشی زیبا، خلاق، متنوع و خاطره‌انگیز عبور می‌کنند و وارد دنیای واقعی، جدی و حرفه‌ای می‌شوند که قرار است آن زیبایی‌ها و خلاقیت‌ها را در جای‌جای زیست و فضای زندگی انسان‌ها، اندیشه کرده و هنرمندانه پدید آورند. بدیهی است که در رسیدن به این ایجاد، لزوماً مراحلی را می‌گذرانند و ارتباطاتی را برقرار می‌کنند که دانستن و تجربه کردن آن از ضروریات عرصه حرفه‌ای است؛ تجربه‌ای بس ارزشمند و گرانمایه که جز بر پایه انگیزه هنری و دانش فنی پدید نخواهد آمد.

کتاب طراحی داخلی اثر جان پایل، برای دوران آکادمیک و آموزشی دانشگاه و برای تدریس در کلاس‌های درس نوشته نشده است، بلکه همانگونه که در فرایند مرتب فصول و مراحل مختلف آن نشان داده شده، اصولاً برای کار اجرایی و عرصه حرفه‌ای تدوین شده است. اما به نظر می‌رسد در کنار فعالیت دوران تحصیل دانشجویی، زمینه مناسبی را برای آماده‌سازی در حرفه و تجارت واقعی در پهنه کار و زندگی ایجاد نماید. این کتاب، در واقع از نخستین مراحل یعنی آماده‌سازی و مقدمات حرفه‌ای شدن را تا پایان یک فرایند عملی، اجرایی و واقعی پروژه، به شیوه ای گویا و کارآمد تبیین می‌کند و به عبارتی نوشتاری است مصور و آموزشی برای دنیای عملی و حرفه‌ای. بنابراین مشاهده می‌شود که وجود و حضور چنین کتابی که به فرایند طراحی در عرصه عملی و شغلی می‌پردازد، چقدر مورد نیاز جامعه تازه‌تحصیل کرده‌مان و دانش‌آموختگان در حوزه معماری و طراحی داخلی است و اگرچه برای برنامه‌ریزی و رسیدن به آن استانداردهای شغلی و حرفه‌ایِ لازم باید سپری شود، اما همین نوشتار می‌تواند حفره ایجاد‌شده را تا حدودی پر کند و بیشتر از پیش دانش‌آموختگان را برای ورود به دوره حرفه‌ای آماده سازد.

از دو تازه دانش‌آموخته این حوزه در عرصه هنر و طراحی و ساخت، خانم عاطفه نجف‌زاده و آقای امیرحسین طاهری باید سپاسگزار بود که با توجه به نیازهای روز جامعه معماری داخلی و محافل آکادمیک و با توانایی، علاقه و انگیزه پویا به ترجمه این کتاب همت گماردند. بی‌تردید تخصص آنها در به‌کارگیری درست و به‌جای اصطلاحات، واژه‌ها و مفاهیم مؤثر بوده است و بایستی گفت که جامعه معماری داخلی چه فراوان به این نشرها و منابع نیازمند است و چقدر می‌تواند در کیفیت بخشی در طراحی و ساخت دوران اجرایی و حرفه‌ای اثر‌بخش و سازنده باشد. بی‌شک باید در انتظار آثار بیشتر و بهتر و کامل‌تر در این زمینه باشیم که انتشارات کتابکده کسری، این ناشر ارزشمند و متعهد در این عرصه از پیشگامان آن است.

مصطفـــی کیانـــی

دانشیار دانشگاه هنر


مقدمه مترجمین


در آغاز طراحی بود …

از دیرباز تاکنون و حتی قبل از حضور انسان بر پهنه‌ کره خاکی، طراحی به شیوه‌های بدیع خود حکم‌فرمای نظا‌م‌های طبیعی بوده است و بشر نیز از طریق اندیشیدن، انتخاب‌کردن و ارزیابی، با هدف بهترکردن فضا، امکانات و شرایط خود همواره به طراحی کردن در عرصه‌های گوناگون آن پرداخته است. طراحی فضای داخلی و محیط انسان‌ساخت نیز از گذشته تا به امروز، از روستایی در هزاران سال پیش در حوالی اسکاتلند، تا قصرهای باشکوه انگلستان و کاخ‌های مجلل در فرانسه و تا به امروز در پاویون مدرن میس ون ‌در روهه در بارسلونا، همراه با توسعه عناصر جدانشدنی آن یعنی مبلمان و دکوراسیون به پیش آمده است؛ چه با آگاهی از شیوه‌های اندیشیدن، و چه به صورت بومی و خودجوش، طراحی داخلی دامنه وسیعی از اصول، شیوه‌ها و سبک‌ها را در تفکر طراحی و اسکیس و در برپایی و اجرای طرح‌ها در بر می‌گیرد. از آنجا که محیط زندگی انسان بی‌واسطه با جسم و روح ساکنین ارتباطی ویژه برقرار می‌کند، از تأثیراتی آنی و بلند‌مدت بر زندگی، سلامت و دوام محیط‌زیست برخوردار می‌شود. این موضوع نگرانی ویژه‌ای را برای کاربران، طراحان و جامعه انسانی در قبال محیط ساخته‌شده و در مقیاسی وسیع‌تر در مورد اکوسیستم طبیعی به همراه می‌آورد و اهمیت این رشته و آموزش آن را بیش از پیش خاطرنشان می‌سازد.

در بسیاری از کشورها سابقه طراحی داخلی و آموزش آکادمیک آن به یک قرن نمی‌رسد و از همین رو رشته‌ای نوپا در عصر حاضر محسوب می‌شود. این رشته همپای تکنولوژی و عرصه‌های وابسته با آن و در ارتباط با حرفه‌های دیگر طراحی از قبیل مهندسی سازه، معماری، طراحی صنعتی و دانش‌های مرتبط مانند روان‌شناسی و جامعه‌شناسی شکل گرفته است اما به عنوان حرفه‌ای مستقل مطرح می‌شود.

پیشینه آموزش طراحی داخلی در ایران به صورت آکادمیک به دوران قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد که بعد از غیبتی کوتاه مجدداً به عرصه رشته‌های دانشگاهی قدم نهاده است. با وجود این، فقدان منابع آن اعم از کتب و مقالات فارسی در خصوص این رشته کاربردی همچنان احساس می‌شود. Interior Design
کتابی جامع از جان پایل، پیرامون مباحث اصلی در حرفه طراحی داخلی است که با مطالعه آن می‌توان به رهیافتی از اصول، مبانی، تاریخچه و سبک‌ها، عناصر تشکیل دهنده و عرصه‌های وابسته به آن دست یافت. از همین جهت به عنوان مرجعی راهنما و دست اول برای دانشجویان، طراحان، و دست‌اندرکاران و تمامی کاربران فضای داخلی معرفی می‌شود. امید است که راهگشای طراحی هر چه بهتر فضاها در راستای خلق کیفیت‌های بهینه و ناب و یاری‌کننده امر آموزش برای علاقه‌مندان به این رشته قرار گیرد.

کتاب حاوی مطالب متنوعی از حوزه‌ها و تخصص‌های گوناگون است، لذا ترجمه‌ای که اکنون از ویرایش چهارم (آخرین ویراست کتاب) در اختیار دارید در مشورت با استادان و استادکاران متخصص در هر زمینه انجام شده است. هشت فصل اول کتاب شامل مسائل کلی، مبانی نظری، تفکر طراحی و شرح اجمالی تاریخ آن می‌باشد. ده فصل انتهایی نیز به بررسی مسائل تخصصی‌تر و عملی این حرفه می‌پردازد. مطالعه هرکدام از این فصل‌های این کتاب که در زمان نگارش از به‌‌روزترین منابع مطالعاتی طراحی داخلی بوده است به توسعه درک طراحان از مسائل طراحی داخلی و شیوه صحیح پاسخ به آن‌ها کمک می‌کند. در ترجمه پیش‌رو به فراخور پیشرفت‌های حاصل طی سال‌های اخیر به‌خصوص در زمینه ترسیم و ارائه رایانه‌ای، بخش‌هایی از کتاب خلاصه شده است.

در متن اصلی کتاب به جز شرح تصاویر و جداول، پاورقی دیگری وجود ندارد. توضیح واژگان تخصصی‌ که به صورت حروف مایل (ایتالیک) در متن مشخص شده‌اند، در انتهای کتاب آورده شده است. با توجه به دوزبانه بودن نمایه کتاب و همچنین واژه‌نامه مفصلی که در انتهای کتاب آمده، از پاورقی کردن اسامی خاص، صرف نظر شده است. اما معدود پاورقی‌هایی نیز برای خوانش بهتر کلمات تخصصی یا توضیح بیشتر توسط مترجمان افزوده شده است. اسامی طراحان، نام، موقعیت و زمان پروژهایی که در تصاویر این کتاب آمده، برای خوانش بهتر و دسترسی علاقمندان برای جستجوی بیشتر، به صورت لاتین در انتهای توضیح تصاویر آمده است. شایان ذکر است که واحدهای اندازه‌گیری این کتاب به صورت امپریال هستند که برای درک آسان، در ترجمه به سیستم متریک تبدیل شده‌اند.

در پایان از استادان محترم دانشگاه هنر تهران، گروه طراحی داخلی، خانم دکتر نادیه ایمانی، آقای دکتر مصطفی کیانی، آقای مهندس اکبر دبستانی، خانم مهندس نوشین ضیاشهابی، و نیز مدیر انتشارات کتابکده کسری آقای مهندس مهدی آتشی که صبورانه ما را در ترجمه این کتاب یاری کردند سپاس‌گزاری به عمل می‌آید.

عاطفــــه نجـــف‌زاده

امیرحسین طاهری


فهرست


بخــش اول

طراحان چه می‌کنند، چگونه برای این حرفه مهیا می‌شوند، و این حرفه به چه سمت گام بر می‌دارد.

فصل اول: آشنایی ………………………….. 19

 

بخــش دوم

اصول طراحی و توسعه تاریخی، متناسب با فرایند طراحی

فصل دوم: کیفیت طراحی …………………….. 49

فصل سوم: مبانی مقدماتی طراحی ……………… 63

فصل چهارم: تاریخ طراحی ………………….. 89

 

بخــش سوم

مراحل فرایند طراحی و عوامل‌ انسانی، مسئولیت‌های اجتماعی و توجه به نیازهای خاص و اساسی برای طراحی داخلی.

فصل پنجم: فرایند طراحی ………………….. 149

فصل ششم: برنامهریزی ………………….. 181

فصل هفتم: عوامل انسانی و مسئولیت اجتماعی …… 219

فصل هشتم: طراحی داخلی برای نیازهای خاص …. 255

بخــش چهارم

«ابزارهای» مختلفی که طراحان با آن‌ها سروکار دارند.

فصل نهم: مصالح و کاربردهای آن ……………… 279

فصل دهم: رنگ …………………………. 355

فصل یازدهم: نورپردازی ………………….. 403

فصل دوازدهم. منسوجات ………………….. 459

فصل سیزدهم: مبلمان ………………….. 458

فصل چهاردهم:

 لوازم جانبی، آثار هنری و علائم گرافیکی ……. 539

 

بخــش پنجم

موضوعات فنی برای طراحان و الزامات خاص برای فضاهای تخصصی

فصل پانزدهم: سیستمهای مکانیکی ………….. 563

فصل شانزدهم: فضاهای تک منظوره ……….. 597

فصل هفدهم: فضاهای عمومی ……………… 637

 

بخــش ششم

موضوعات کاربردی کار طراحی

فصل هجدهم: کسب و کار طراحی داخلی …….. 669

مقدمه …………………………………………. 15

فصل اول: آشنایی

گسترش طراحی داخلی …………………………… 20

حرفه طراحی داخلی ………………………………22

دکوراتور (یا دکوراتور داخلی) / طراح داخلی / برنامه ریز فضا و برنامه ریز دفاتر اداری / معمار / طراح صنعتی / دیگر متخصصان / طراحی شخصی و قراردادی

‌آماده‌سازی حرفه‌ای ……………………………… 30

کسب مجوز و عضویت …………………………… 32

آزمون NCIDQ ………………………………….. 33

سازمان‌های حرفه‌ای …………………………….. 35

موضوعات جاری، مسیرهای آینده …………………. 36

تخصص‌گرایی / مسئولیت اجتماعی و محیطی / فناوری دیجیتال /
انواع پروژه‌های آینده / مشارکت کاربر در طراحی / خدمات مشاوره /
رویکردهای سبکی و ماهیتی

فصل دوم: کیفیت طراحی

تعریف طراحی ………………………………….. 49

ارزیابی طراحی ………………………………….. 49

عملکرد / ساخت و ساز و مصالح / زیبایی‌شناسی

طراحی در دیگر زمینه‌ها …………………………… 53

طبیعت و طراحی/ طراحی بومی / طراحی فناورانه

تحلیل فضاهای موجود ………………………….. 58

نمونه موردی ۱

کیفیت طراحی مسکونی‌: خانه‌ای برای دو معمار ………. 60

فصل سوم: مبانی مقدماتی طراحی

طراحی و ادراک بشری ……………………………..63

ادراک بصری / برداشت‌های بصری

عناصر طراحی ………………………………….. 65

نقطه و خط / فرم یا شکل / بافت، نقش، تزیین / ارزش و رنگ / کدر بودن، شفاف، نیمه شفاف

اصول طراحی …………………………………… 75

اندازه، مقیاس و تناسبات / وحدت و تنوع / تعادل / ریتم / تأکید

طراحی به مثابه یک رسانه‌ی گویا ………………….. 82

فضای بسته اصلی / فرم‌های فضایی ترکیب‌شده / بازشوها در فضای بسته / محتویات یک فضای بسته / شرایط یک فضای بسته برای کاربر

فصل چهارم: تاریخ طراحی

طراحی پیش از تاریخ و بومی ……………………… 90

جهان باستان ……………………………………. 90

مصر / یونان / روم

قرون وسطا ……………………………………… 95

طراحی صدر مسیحیت / طراحی بیزانس / طراحی رومانسک / طراحی گوتیک

رنسانس تا روکوکو ……………………………….. 99

ایتالیا / اروپای مرکزی / فرانسه / انگلستان

نئوکلاسیسیسم …………………………………. 107

سبک امپراتوری / سبک ریجنسی

آمریکای شمالی …………………………………. 110

سبک کلونیال / سبک فدرال / سبک احیای گوتیک

دوره ویکتوریا …………………………………… 112

جنبش هنر و پیشه / طراحی سبک شیکر و ادیرونداک

آغاز قرن بیستم …………………………………. 117

آرت‌نوو در اروپا / جدایی وین / آرت‌نوو در ایالات متحده

قرن بیستم …………………………………….. 119

التقاط گرایی / فرانک لوید رایت / والتر گروپیوس / د استایل / لودویگ میس ون در روهه / لوکوربوزیه / آلوار آلتو / آرت‌دکو / مدرنیسم پس از جنگ

گذار به قرن بیست و یکم ………………………… 128

مدرنیسم متأخر /‌های‌تک / پست‌مدرنیسم / دیکانستراکتیویسم

سنت‌های غیر اروپایی ……………………………. 136

چین / ژاپن / جنوب آسیا / جهان اسلام / آمریکای پیشاکلمبی

فصل پنجم:فرایند طراحی

خلاقیت در طراحی ………………………………. 150

توالی مراحل انجام یک پروژه …………………….. 152

آغاز پروژه ……………………………………… 154

برقراری ارتباط با کارفرما / ترسیم کلی چشم‌انداز پروژه / ترسیم کلی برنامه زمان‌بندی و بودجه / تعیین نیاز به مشاوران متخصص /
توافق در روابط قراردادی میان طراح و کارفرما / زمان‌بندی کار طراحی / انتخاب موقعیت پروژه

تدوین برنامه …………………………………..156

مطالعه پروژه / تهیه و تدارک نقشه کروکی از فضا(ها) / انجام مصاحبه و جمع‌آوری اطلاعات راجع به نیازمندی‌ها / توسعه برنامه اولیه / بازنگری برنامه اولیه با کارفرما / ‌آماده‌سازی برنامه نهایی /
کسب تأیید برنامه از کارفرما / توزیع فضاها / تهیه مطالعات همجواری

توسعه کانسپت ……………………………….. 158

تهیه طرح اولیه / تهیه پلان اولیه / بازنگری در پلان اولیه به همراه کارفرما / اصلاح و نهایی کردن طرح اولیه / کسب تأیید کارفرما برای طرح اولیه

توسعه طراحی ………………………………….163

تولید نقشه‌های رسمی / انتخاب مصالح / طراحی نورپردازی / انتخاب اقلام خریداری‌شده / انتخاب رنگ‌ها و پرداخت سطوح / برآورد هزینه‌ها / ‌آماده‌سازی طرح نهایی و بودجه تفصیلی / تدارک ارائه برای کارفرما / بازنگری در بودجه به همراه کارفرما / بازنگری در مواقع ضروری / کسب تأیید از سوی کارفرما برای طراحی و بودجه

پیاده سازی طراحی …………………………….. 171

تهیه نقشه‌های کارگاهی / تهیه نقشه‌های جزئیات / آماده‌سازی مشخصات فنی / گرد‌آوری برآوردهای نهایی از هزینه‌ها و شرکت در مناقصات / تهیه زمان‌بندی ساخت و نصب / انتخاب پیمانکاران و صدور دستور کارها / تهیه و صدور سفارش‌ها برای خرید

نظارت بر پروژه ………………………………… 175

نظارت بر روش ساخت / هماهنگی و تسریع جرا و تحویل‌ها /
نظارت بر راه‌اندازی و تکمیل مراحل اجرا / تهیه فهرستی از کاستی‌ها و خطاهای موجود و نظارت بر اصلاح آن‌ها / نظارت بر اسباب‌کشی و جابه‌جایی‌ها

مراحل پس از تکمیل پروژه ……………………….176

ایجاد اصلاحات و تغییرات موردنیاز / ارزیابی و بازنگری پس از اسباب‌کشی و بهره برداری از پروژه

نمونه موردی 2

یک فروشگاه تخصصی …………………………. 178

فصل ششم: برنامهریزی

گام‌های مقدماتی در برنامه‌ریزی ………………….. 181

انتخاب فضا / تحلیل و ارزیابی فضا

برنامه‌ریزی فضا ………………………………… 186

تدوین برنامه / تعیین مساحت / ترسیم دیاگرام بلوکی / مطالعات همجواری / پلان‌های انباشتگی / طراحی فضا / انواع پلان‌ها / سیرکولاسیون / جانمایی مبلمان / چیدمان مبلمان / نورپردازی / حل‌و‌فصل تعارضات در برنامه‌ریزی

ارزیابی پلان ……………………………………. 211

نمونه موردی 3

طبقه اداری در یک ساختمان شهری ……………… 216

فصل هفتم: عوامل انسانی و مسئولیت اجتماعی

عوامل انسانی ………………………………….. 219

بستر / مشارکت کاربر / استفاده از داده‌های پژوهش / استخدام مشاوران / ارزیابی عملکرد / ضرورت در پروژه‌های کوچک‌تر / موضوعات خاص

مسئولیت اجتماعی …………………………….. 235

کیفیت در مقابل منفعت/ نگرانی‌های زیست‌محیطی یا موضوعات سبز / استفاده مجدد و سازگار با محیط و حفاظت تاریخی

نقش طراح ……………………………………. 245

موضوعاتی که تحت کنترل مستقیم طراح قرار دارند / مواردی که به همکاری بین طراح و کارفرما نیاز دارند / دغدغه‌های خارج از کنترل طراح

نمونه موردی 4

دفاتر اداری یک مؤسسه غیرانتفاعی ……………… 250

فصل هشتم: طراحی داخلی برای نیازهای خاص

قانون معلولان جسمی آمریکا …………………….. 255

طراحی همه‌شمول ……………………………… 256

کودکان ……………………………………….. 257

سالمندان ……………………………………… 261

افراد با ناتوانی جسمی ………………………….. 264

مراقبت در خانه ………………………………… 270

انطباق‌پذیری …………………………………. 272

نمونه موردی 5

یک آپارتمان شهری ………………………….. 276

فصل نهم: مصالح و کاربردهای آن

مصالح سازه‌ای و داخلی ………………………… 279

موضوعات زیست‌محیطی یا سبز …………………. 280

مصرف منابع / آلودگی و پسماند / تأثیر محیط داخلی / سندروم ساختمان بیمار

انواع مصالح …………………………………… 289

چوب …………………………………………. 290

سازه‌ای / داخلی

مصالح بنایی ………………………………….. 296

سنگ / آجر / بلوک بتنی /‌ گچ و اندود / کاشی / بتن

فلزات …………………………………………. 301

سازه‌ای / داخلی

شیشه …………………………………………304

پلاستیک‌ها …………………………………….307

پلاستیک‌های گرمانرم / پلاستیک‌های گرماسخت

مصالح جدید ………………………………….. 308

انتخاب مصالح ………………………………… 309

ارزیابی مصالح / مصالح در محیط به کارگیری آن‌ها

مصالح در ارتباط با کاربردهای آن‌ها …………….. 313

دیوارها ……………………………………….. 314

دیوارهای باربر / دیوارهای جداکننده / پرداخت‌های دیوار

در‌ها ………………………………………….. 325

مصالح درها / انواع درها

پنجره‌ها ……………………………………… 328

انواع پنجره / پوشش پنجره

ستون‌ها ………………………………………. 332

کف‌ها ………………………………………… 333

مصالح کف / پوشش‌های بافته‌شده برای کف / کفپوش‌ها

پله‌ها و دستگاه‌پله‌ها …………………………… 345

طراحی دستگاه‌پله

سقف‌ها ………………………………………. 348

مصالح سقف

عناصر متفرقه ………………………………….. 351

فصل دهم: رنگ

رویکردهای کاربردی ……………………………. 356

رنگ‌های طبیعی / رنگ‌های کاملاًخنثی / رنگ‌های کاربردی

رنگ در فضاهای داخلی تخصصی ………………. 361

دفاتر اداری / مدارس و مراکز دانشگاهی / رستوران‌ها و مراکز تهیه و توزیع غذا / مغازه‌ها، فروشگاه‌ها، شو-روم‌ها / مراکز پزشکی و بهداشتی / هتل‌ها و مهمانپذیرها / مراکز زندگی بازنشستگی / محیط‌های صنعتی

شیوه‌ انجام کار ………………………………… 369

گردآوری نمونه‌های رنگی / تهیه‌نمودارهای رنگی / تابلوهای الگو /
واقعیت بخشی به طرحِ رنگ

مسائل رایج در رنگ‌ها ………………………….. 374

نور و رنگ …………………………………….. 374

طیف رنگ‌های مرئی / رنگ‌های افزایشی‌ / رنگ‌های کاهشی / چرخه‌رنگ

سیستم‌های رنگی ……………………………… 377

سیستم رنگ مانسل / دیگر سیستم‌های رنگی / رنگ‌های مکمل /
رنگ‌های سرد و گرم

تأثیر روانشناختی رنگ‌ها ……………………….. 385

نمادگرایی فرهنگی رنگ‌ها ……………………… 388

طرح‌های رنگی ……………………………….. 389

طرح‌‌رنگ مونوتن / طرح‌رنگ مونوکروم / طرح‌رنگ آنالوگ / طرح‌رنگ مکمل / طرح‌رنگ سه گانه / طرح‌رنگ چهارگانه

تأثیرات رنگی خاص …………………………….. 395

تأثیرات ناشی از بافت، نقش و مصالح فلزی / رنگ‌ها در ارتباط با یکدیگر / تأثیرات رنگ بر فضا / اختلاط بینایی / تأثیرات نور بر رنگ

نمونه موردی 6

یک آپارتمان شهری …………………………….. 400

فصل یازدهم: نورپردازی

بینایی و نورپردازی ……………………………… 405

ملاحظاتی برای نورپردازی مطلوب

نور روز ………………………………………… 408

استفاده از نور روز / کنترل نور روز

نور مصنوعی …………………………………… 412

برنامه‌ریزی نورپردازی ………………………….. 412

نیازهای نورپردازی …………………………….. 414

سطح روشنایی / تضاد درخشندگی / نورپردازی برای سالمندان

نورپردازی تک منظوره ………………………….. 419

دفاتر اداری / مراکز بهداشت و درمانی / خرده فروشی‌ها و شو-روم‌ها / رستوران‌ها

انتخاب نورپردازی ……………………………… 425

لامپ رشته‌ای / لامپ فلورسنت / لامپ تخلیه با شدت بالا / فیبر نوری / لامپ ال‌ئی‌دی یا دیودهای تابان / سایر منابع نوری / مشخصات رنگی در نورپردازی مصنوعی / موضوعات اقتصادی

انتخاب تجهیزات ……………………………… 438

نورپردازی وابسته به معماری یا قابل حمل / انواع نور تولید شده /
چراغ‌های پایه‌دار، رومیزی و میز تحریر / چراغ‌های دیواری / چراغ‌های سقفی / نورپردازی توکار / انواع متفرقه

موقعیت و فاصله‌گذاری بین تجهیزات ……………… 450

محاسبه‌تعداد و موقعیت / کلیدها / دیمرها / حسگرهای نوری

استاندارد و آیین‌نامه‌ها …………………………. 452

نمونه موردی 7

یک آپارتمان شهری دوبلکس ……………………. 456

فصل دوازدهم. منسوجات

انتخاب منسوجات …………………………….. 460

موضوعات سبز / رنگ / سایر عوامل

انواع پارچه‌ها و شیوه ساخت …………………….. 468

الیاف / نخ / روش ساخت / پرداخت کردن / رنگ / ویژگی‌های خاص

شناسایی منسوجات ……………………………. 479

سنجش پارچه / اسامی منسوجات

فصل سیزدهم: مبلمان

گزینه‌های اولیه مبلمان ………………………… 486

مبلمان توکار در مقایسه با مبلمان متحرک / مبلمان سیستمی / استفاده مجدد از مبلمان

جانمایی و برنامه‌ریزی …………………………. 487

انتخاب مبلمان ……………………………….. 489

مبلمان با طراحی خاص / مبلمان آماده / مبلمان مدولار، جداشدنی و مقرون‌به‌صرفه / معیارهای انتخاب مبلمان

عملکرد ………………………………………. 498

میزهای غذاخوری / میزهای تحریر / مبلمان نشیمن / مبلمان خواب / مبلمان ذخیره‌سازی / مبلمان رایانه / مبلمان برای طراحی قراردادی / مبلمان کودکان

سازه و مصالح ………………………………….. 515

چوب / فلز / پلاستیک‌ها / پوشش مبلمان

طراحی مبلمان ………………………………… 530

عتیقه‌جات / نسخه‌های بازتولید از عتیقه‌جات / مدرن / معاصر / پست مدرن / دیکانستراکشن / مبلمان صنایع دستی و هنری

نمونه موردی 8

میزی با دو پایه ستون ………………………….. 536

فصل چهاردهم: لوازم جانبی، آثار هنری و علائم گرافیکی

لوازم جانبی ……………………………………. 541

لوازم جانبی کاربردی / لوازم جانبی دکوری / گیاهان

آثار هنری …………………………………….. 549

انتخاب آثار هنری / قاب بندی و جای‌گذاری آثار هنری

نشانه‌گذاری و علائم گرافیکی ……………………. 557

مسیریابی …………………………………….. 569

فصل پانزدهم: سیستمهای مکانیکی

HVAC ……………………………………….. 563

سیستم‌های گرمایشی / هوارسانی / تهویه مطبوع

سیستم‌های الکتریکی ………………………….. 570

مصرف انرژی …………………………………. 574

سیستم‌های لوله کشی …………………………. 575

موضوعات آکوستیک ………………………….. 578

سروصدای بیش‌ازحد / سروصدای انتقالی / استراق سمع ناخواسته /
آکوستیک مطلوب

سیستم‌های دارای سیم‌کشی …………………… 583

سیستم‌های ایمنی …………………………….. 585

جابه‌جایی عمودی …………………………….. 585

آسانسورها / پله برقی‌ها / نوار نقاله‌ها

مقررات ساختمانی ……………………………… 589

الزامات ایمنی در برابر آتش‌سوزی / الزامات خروج / الزامات زیست‌محیطی

فصل شانزدهم: فضاهای تک منظوره

آشپزخانه‌ها …………………………………… 599

تدوین برنامه / برنامه‌ریزی / عناصر و مصالح / ویژگی ظاهری

سرویس‌های بهداشتی ………………………….. 611

مسکونی / غیرمسکونی

ذخیره‌سازی ………………………………….. 618

مسکونی / غیرمسکونی

سایر فضاهای تک منظوره ……………………… 623

لافت / استودیو / کارگاه / دفتر خانگی / اتاق سمعی و بصری / آلاچیق سبز / گلخانه / حیاط / آتریوم / استخر / تراس، پاسیو، بام، ایوان

نمونه موردی 9

یک آپارتمان لافت …………………………….. 634

فصل هفدهم: فضاهای عمومی

فضاهای تجاری ………………………………. 638

دفاتر اداری / بانک‌ها / دفاتر کارگزاری / فروشگاه‌ها / مراکز خرید /
شو-روم‌ها

فضاهای مهمان‌پذیر …………………………… 649

رستوران / هتل، مهمانپذیر، اقامتگاه بین راهی / باشگاه‌ها، مراکز ورزشی

فضاهای سازمانی ……………………………… 652

ساختمان‌های حکومتی / مراکز بازپروری / مراکز آموزشی / مراکز بهداشتی و درمانی / تسهیلات مراقبت از کودکان / عبادتگاه‌ها

فضاهای فرهنگی و تفریحی ……………………… 661

موزه‌ها / نگارخانه‌ها / کتابخانه‌ها / تئاترها، سالن‌های کنسرت، سالن‌های اجتماعات، میدان‌های مسابقات

دیگر فضاها …………………………………… 662

طراحی نمایشگاه / حمل و نقل / فضاهای کار صنعتی

نمونه موردی 10

یک رستوران لوکس ……………………………. 662

فصل هجدهم: کسبوکار طراحی داخلی

به‌کارگیری طراحان داخلی ……………………… 669

راه‌اندازی محیط کار ……………………………. 670

نقشه‌های طراحی داخلی ……………………….. 671

نقشه‌های طراحی / نقشه‌های کارگاهی

مشخصات فنی ……………………………….. 674

ماکت ………………………………………… 675

فناوری اطلاعات ………………………………. 676

موضوعات تجاری …………………………….. 679

هزینه‌ها / بازاریابی / قراردادها / مدیریت پروژه

معضلات انسانی ……………………………….. 688

مدل‌های کسب و کار طراحی ……………………. 689

مؤسسات با مالکیت شخصی / مشارکت / شرکت حقوقی

پیوستها

پیوست 1. نمادهای معماری ……………………. 695

پیوست 2. نمادهای مبلمان …………………… 696

پیوست 3. نمادهای الکتریکی ……………………. 697

پیوست 4. علائم مصالح در مقطع ……………….. 698

پیوست 5. برآورد مصالح مورد نیاز ………………… 699

پیوست 6. معادل‌های متریک …………………… 702

پیوست 7. سازمان‌های حرفه‌ای ………………… 704

واژه‌نامه ……………………………………… 706

کتابشناسی …………………………………… 733

وبسایت‌ها ……………………………………. 740

نمایه …………………………………………. 742


مقدمه مولف


طراحی داخلی به‌گونه‌ای کاملاً مستقیم با زندگی و بودن ما پیوند دارد. ما در فضاهای داخلی زندگی می‌کنیم، به کار و مطالعه می‌پردازیم، و نیز درون ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و دیگر محیط‌ها حرکت می‌کنیم. هر شخص حداقل یک بار، طراحی داخلی را در مقیاسی محدود تجربه ‌کرده‌ است؛ مانند زمانی که یک تابلوی نقاشی یا یک قالیچه را برای فضای زندگی خود انتخاب می‌کند. به این ترتیب، طراحی داخلی می‌تواند مورد علاقه‌ هر کسی واقع ‌شود.

این کتاب طیف گسترده‌ای از چالش‌های طراحی داخلی، از تجربیات معمولی و روزانه در خانه و محل کار تا برخورد‌های کاملاً حرفه‌ای در پروژه‌های بسیار بزرگ را ‌در بر می‌گیرد اما نمی‌تواند جایگزینی برای آموزش حرفه‌ای ارائه شده در مدارس طراحی باشد؛ چرا که هیچ کتابی در مقیاس و ابعاد منطقی نمی‌تواند همه جنبه‌های معماری داخلی را در سطح حرفه‌ای پوشش دهد. این کتاب بررسی جامعی از حرفه طراحی داخلی است؛ به همان شکل که امروزه تعریف می‌شود.

موضوعات بسیاری در ویراست چهارم این کتاب نسبت به چاپ قبلی افزوده شده‌اند. طی این مدت در طراحی داخلی تأکید بیشتری بر توسعه تخصص‌گرایی صورت گرفته است. سازمان‌های موجود و تازه‌تأسیس که تخصص‌گرایی را رواج می‌دهند، به رشد و افزایش تأثیر خود تداوم می‌بخشند. استانداردها و الزامات قانونی نیز بر بسیاری از مراحل طراحی اثرگذارند؛ چرا که قوانین کسب مجوز و و آزمون‌های تعیین صلاحیت که مدام در حال تغییرند، استاندارد‌های تخصص‌گرایی را بالا برده‌اند. بنابراین در ویراست چهارم، اطلاعات بیشتری درباره جامعه آمریکایی طراحان داخلی (ASID)، مؤسسه آموزش و پژوهش طراحی داخلی (FIDER)، انجمن بین‌المللی طراحی داخلی (IIDA) و دیگر نهادهای سازمان‌دهنده ارا‌‌ئه شده است.

ویراست چهارم همچنین بر مسئولیت‌های اجتماعی و ‌زیست‌محیطی تأکید ویژه‌ای دارد. این موضوع، نشان‌ می‌دهد که توجه روزافزون این حرفه از جذب کارفرما یا صرفاً ایجاد تأثیر بصری قوی فراتر می‌رود و به سوی دانشی وسیع‌تر شامل تأثیر محیط‌های ‌طراحی‌شده بر پایداری منابع طبیعی حرکت می‌کند. طراحی سبز عبارتی است که تمامی موضوعات از قبیل مصالح، محصولات و سیستم‌‌های پاسخگو نسبت به قوانین ‌زیست‌محیطی را ‌در بر می‌گیرد.

ویراست چهارم همچنین پوششی گسترده‌ از اهمیت روزافزون فناوری دیجیتال در طراحی داخلی فراهم ‌می‌کند. رایانه‌ها به صورت فزاینده‌ای ‌‌‌به عنوان ابزار نقشه‌کشی و تهیه تصاویر سه‌بعدی در مطالعات پروژه، ارزیابی، تعیین اقلام موردنیاز و سفارش آنها استفاده می‌شوند. زمانی رایانه‌های قبلی فاقد نرم‌افزار برای درک فرم‌های بسیار پیچیده‌ چندبعدی در ساخت فضاهای داخلی بودند. اکنون نرم‌افزارها بسیار پیچیده شده‌اند و در نتیجه رایانه‌ها در فرایند طراحی، نقشی محوری و جدایی‌ناپذیر پیداکرده‌اند.

این ویراست با پوشش وسیع‌تری از فضاها و محصولات تجاری، تعادل بهتری بین طراحی داخلی مسکونی و تجاری برقرار می‌کند. در نتیجه اکثر تصاویر جدید در این کتاب، فضاها، امکانات و محصولات تجاری را شامل می‌شود؛ برای مثال هتل‌ها، رستوران‌ها، تئاترها، موزه‌ها، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها و کارخانه‌ها.

از زمان ویراست قبلی تاکنون طراحان و شرکت‌های طراحی بسیاری شناخته شده‌اند و آثار برجسته‌ای عرضه ‌کرده‌اند. طراحان و شرکت‌های طراحی معتبر و قدیمی‌تر نیز آثاری با ایده‌های جدید تولید کرده‌اند. تصاویر جدید در ویراست چهارم شامل هردوی این آثار می‌شود.

فهرستی وسیع و ‌به‌روز از کتاب‌شناسی و وب‌سایت‌های سودمند، دسترسی را برای تحقیقات بیشتر در هر زمینه از رشته طراحی فراهم ‌می‌کند.

در مجموع دانشجویان رشته طراحی داخلی می‌توانند در این کتاب به یک معرفی جامع تا مطالعه‌ای‌ حرفه‌ای دست یابند؛ مخاطبان علاقه‌مند در زمینه‌ سازماندهی فضاهای داخلی مسکونی یا تجاری، اطلاعاتی اساسی و ضروری به‌دست‌می‌آورند. این کتاب همچنین راهنمایی سودمند برای کسانی است که می‌خواهند طراح انتخاب کنند و یا کسانی که با افراد حرفه‌ای در این زمینه سروکار دارند.

طراحی داخلی رشته‌ای پیچیده و درحال تغییر است که به صورت فزاینده‌ای با حرفه‌های مرتبط، به‌ویژه معماری همپوشانی دارد. این رشته از همان ابتدا با یک تعارض مواجه بوده‌است؛ تعارض میان تمرکز بر تاریخ‌گرایی از طریق احیای سبک‌های تاریخی در فضاهای داخلیِ اغلب مسکونی، و گرایشی معمارانه که با جنبش‌های آغازین قرن بیستم (مانند مدرنیسم) همبسته بودند و بر پروژه‌های بزرگ‌تری مانند دفاتر اداری، هتل‌ها، رستوران‌ها و ساختمان‌های عمومی تمرکز داشتند. دوقطبیِ میان این دو موضوع چالش‌برانگیز، منجر به پیدایش نوعی از طراحی داخلی شد که اکنون منسوخ شده است.

معماری معاصر تمایل به تاریخ‌گرایی را افزایش داده‌است اما نه به معنای تقلید، بلکه به هدف یادگیری از گذشته و به‌کارگیری ارجاعات تاریخی در طراحی معاصر. عموم جامعه نیز هر روز آگاه‌تر از قبل شده و حتی در فضاهای مسکونی پذیرای طراحی مدرن‌اند؛ درحالی‌که بسیاری از افراد از پذیرش طراحی معاصر در فضای مسکونی اجتناب می‌کنند. این تغییر نگرش به ایجاد واژگانی جدید در ‌طراحی ‌منجر شده‌است که کمتر به دکوراسیون و تزیینات در سبک‌های تاریخی و فرمی، و بیشتر بر پاسخ‌هایی متناسب با واقعیات دنیای مدرن و موضوعات زیست‌محیطی تمرکز می‌کند. در همین حال طراحان به صورت فزاینده‌ای به کمک گرفتن از دیگر رشته‌ها مانند جامعه‌شناسی، اقتصاد و روان‌شناسی روی‌آوردند تا ارائه‌ای هنرمندانه و نوآورانه و نیز کاربردی ایجاد کنند.

مقصود این کتاب جهت‌گیری به سمت نگرش‌های بحث‌برانگیز و بی‌حاصل نیست بلکه هدف این است که خواننده را با بهترین نوع تفکر در گذشته و حال و بهترین شیوه‌ها در حوزه طراحی مسکونی و حرفه‌ای آشنا سازد و سرآغازی برای مطالعه و آموختن بیشتر، کار در آتلیه و اجرا فراهم آورد.

طراحان داخلی قرن بیست‌و‌یکم، تازه‌کار و حرفه‌ای، حس مسئولیت‌پذیری وسیعی را در مواجهه با خواسته‌های پیچیده‌ دنیای مدرن متحمل می‌شوند. این رشته نسبت به سالیان قبل سخت‌تر اما در عوض، بسیار جذاب‌تر شده است و بر همین اساس خدمات بیشتری به مخاطبانش ‌ارائه ‌می‌دهد. امید است که این کتاب بتواند برای مخاطبان راهگشای آغاز مسیر یادگیری، و نیز با معرفی، مشاهده و مطالعه آثار برجسته، مکمل این مسیر باشد که این، روش آموزشی چشمگیری در هر رشته طراحی است.

جان پایل، 2006