اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی
یادداشتی بر لزوم استفاده از مصالح طبیعی در طراحی داخلی
نویسنده: دکتر آرتور امید آذری( معمار، مولف)
مصالح طبیعی، عموما به دو دسته تجدید ناپذیر و تجدید پذیر تقسیم می شوند. مصالح تجدید ناپذیر سالها طول می کشد تا مجدد تولید شود مانند کروم، مس، سنگ، آهک و … که در استفاده از این مصالح باید وسواس به خرج داد. بعضی از منابع مصالح تجدیدناپذیر فراوان است مانند خاک و سنگ اما در بهره برداری از آنها نیز مدیریت پایداری لازم است. منابع تجدید پذیر در مدت زمان کمتری در طبیعت باز تولید می شوند مانند چوب و گیاهان. بنابراین شناخت اولیه مصالح برای هر معمار و طراح مهم است. مدیریت استفاده از مصالح تجدید پذیر نیز مهم است. به طور کلی استخراج و برداشت بی رویه ی مصالح طبیعی می تواند به محیط زیست آسیب رساند. مصالح به ندرت همانگونه که از طبیعت برداشت می شوند در ساخت و سازها استفاده می شوند. اما مصالح طبیعی مانند سنگ و چوب به فراوری کمتری نیاز دارند و یا تولید آجر که می تواند روند تولید آن کمتر سبب آلودگی محیطی، مصرف سوخت و برداشت از طبیعت شود. بنابراین برای رسیدن به هدف این یادداشت که لزوم استفاده از مصالح طبیعی در طراحی داخلی است با در نظر داشتن مدیریت پایداری مصالح استفاده از سنگ ، چوب و آجر را مورد بحث قرار می دهم. یکی از اصلی ترین اهداف معماران ساخت بنایی سازگار با محیط زیست، با دوام و خلق فضایی آرامش بخش است. مصالح در کنار سایر استراتژی های طراحی، می تواند مسیر را برای رسیدن به این هدف کوتاه کند. یکی از این استراتژی ها استفاده همزمان از طراحی هوشمند، معماری سبز، ساخت بناهای پایدار از نظر انرژی در کنار مصالح طبیعی است. تهویه طبیعی، گرمایش و سایبان های خودکار، سیستم های هوشمند کنترل نور و روشنایی و… استفاده از مصالح طبیعی به خصوص منابع بومی و در دسترس باعث می شود که بنا به آرامی بر روی زمین قرار بگیرد و به مرور زمان زیبا، کهنه شود. تحقق این نوع زیباشناسی در داخل فضاها، نوعی ارزش زیباشناختی به بنا می دهد و با گذشت زمان دارای شخصیت می شود. مثلا اکسید شدن ورقه های مس و تغییر رنگ آن، کهنگی چوب و ماندگاری آجر در کنار تنه های تنومند شده درختان و گیاهان.. همگی تداعی کننده یک اثر زیبا در گذر زمان هستند و این همان مقصود ماست. کف پوش های آجری که اگر مزین به لعاب شود چه بهتر در اقلیم های خشک که خاک فراوان است و یا وید های سراسر سبز با جداره های سنگ پوش سراسر مملو از نور خورشید در اقلیم های کوهستانی که سنگ فراوان است و صدها راهکار دیگر که در کنار معماری هوشمند و معماری سبز، فضایی سراسر آسایش روحی و بصری را به همراه دارد و بنا درگذر زمان جاودانه و ماندگار، کهنه می شود. زیبایی و ماندگاری مصالح طبیعی در فضاهای داخلی، حواس انسان را بر می انگیزد. صدای ملایم آب جاری در میان صخره های کوچک که با کمترین تخریب به صورت ارگانیک در فضای داخلی طراحی شده است یا بوی گل و گیاهان معطر در وید ورودی، گرمای آجرهای خشتی و در امتداد طبیعت پیرامون به داخل فضا کشیده شده است، روح مکان را شکل می دهد.