اختصاصی پایگاه خبری فضای نو : رسانه تخصصی طراحی داخلی
در این نوشتار به بررسی یکی از روش های پیش بینی شده جهت حل اختلاف در قانون ایین دادرسی مدنی (مبحث داوری ) خواهیم پرداخت
بر آنیم که در ابتدا به تعریف داوری و سپس به بررسی برخی شرایط و نکات مرتبط پرداخته و در شناخت این مهم به عنوان یکی از روش های پرکاربرد جهت حل اختلاف در قرارداد ها موثر باشیم
تعریف : داوری عبارت است از انتخاب شخص یا اشخاصی توسط طرفین یا ثالث جهت رفع و فصل اختلاف
با انتخاب روش داوری و گاها درج ان به عنوان یکی از شروط در قرارداد اصلی یا حتی درج ان به صورت توافق جداگانه، طرفین بر آنند که از مراجعه به مراجع قضایی جهت رسیدگی حدالمکان جلوگیری نمایند
لازم به ذکر است داور یا داوران می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد و تعداد آنها نیز میتواند با توافق طرفین از یک تا چند نفر تعیین گردد
- برخی نکات کاربردی در مبحث داوری
- توافق بر داوری توسط طرفین قرارداد در چه زمانی امکان پذیر است؟
طرفین می توانند چه قبل از بروز اختلاف و چه در زمان اختلاف به روش داوری توافق نموده و محدودیتی از این باب متصور نخواهد بود (در زمانی که دعوا برای رسیدگی در دادگاه در جریان است نیز امکان توافق جهت مراجعه به داور پیش بینی شده است )
- آیا قید مشخصات دقیق داور یا داوران در قرارداد الزامی است؟
انتخاب داور یا داوران به صورت دقیق شرط صحت داوری نمی باشد و حتی می توان داور را در زمان بروز اختلاف مشخص نمود مگر اینکه داوری توسط افراد مشخصی توافق شده باشد
- پس از توافق بر روش داوری توسط طرفین در صورت ایجاد هر گونه اختلاف چه باید کرد ؟
طرفین ابتدا می بایست جهت حل اختلاف به داور مراجعه نمایند و چنانچه بدون مراجعه به داور، دعوی خود را نزد دادگاه مطرح کنند دادگاه قرار عدم استماع صادر کرده و به دعوی رسیدگی نخواهد کرد.
- نکته :داوری در موضوعات حقوقی (یعنی پرونده هایی که در دادگاه حقوقی قابل طرح می باشد ) پذیرفته شده می باشد ولیکن در پرونده های کیفری، روش داوری امکان پذیر نبوده و باید به قوانین میانجگری مراجعه نمود
- در موضوعی که به داوری ارجاع می شود موضوع و مدت داوری می بایست مشخص باشد. اگر مدت زمان داوری توسط طرفین مشخص نشده باشد، مطابق قانون آیین دادرسی مدنی، مدت آن سه ماهه خواهد بود.
به یاد داشته باشیم که ….
- بهتر است در قرارداد، داور به صورت روشن و شفاف مشخص شده و قبولی داور نیز اخذ گردد. اما در صورتی که داور تعیین نشده باشد، و در خصوص آن قرارداد، اختلاف حاصل شود و طرفین، در خصوص تعیین داور توافق نکنند، هر یک از طرفین می تواند با معرفی داور مورد نظر خود به وسیله ی اظهارنامه، به طرف مقابل اعلام نماید که ظرف ده روز نظر خود را راجع به داور واحد اعلام کند. چنانچه طرف مقابل پاسخ نداد یا تراضی نکرد، ذینفع می تواند برای تعیین داور به دادگاه رجوع کند ولی تخطی از شرط داوری ممکن نخواهد بود
- استثنا : اگر در قرارداد صرفا یک نفر به عنوان داور واحد مشخصا تعیین شده باشد ولی نخواهد یا نتواند داوری کند و طرفین قرارداد نیز به داور دیگری توافق نکنند، رسیدگی به اختلاف در صلاحیت دادگاه خواهد بود. البته، اثبات ناتوانی یا امتناع داور از انجام داوری، به عهده ی فردی است که در دادگاه، طرح دعوا نموده است.
- رأی داور باید موجه بوده و مخالف قوانین موجد حق نباشد. بنابراین، داور می بایست به موارد و قوانین موجد حق توجه داشته باشد
- برخی از موانع و ممنوعیت ها در داوری
- ارجاع به داوری در باب موضوعات و امور مربوط به اموال عمومی و دولتی ممنوع است مگر پس از تصویب هیئت دولت و اطلاع مجلس شورای اسلامی
- به یاد داشته باشید اموال شهرداری نیز اموال عمومی محسوب می گردد و قابلیت حل اختلاف از طریق داوری را نخواهند داشت
- نکته : در قراردادهایی که طرف مقابل دولت یا شرکت های دولتی و شهرداری می باشد دقت کافی را به عمل اورید زیرا در صورت عدم رعایت موانع و ممنوعیت ها در زمان اختلاف دادگاه، صرفا صلاحیت رسیدگی به دعوا را خواهد داشت
- برخی از افراد ممنوع از داوری :
- قضات شاغل و کارمندان اداری دادگستری را نمی توان به عنوان داور در قرارداد تعیین کرد اما انتخاب وکیل دادگستری و قضات بازنشسته به عنوان داور بلامانع می باشد
- اعتراض به داوری :
- موارد و موضوعات موجب اعتراض به رای داور در قانون ایین دادرسی مشخص گردیده که در صورت وجود این موارد می توان ابطال رای داور را از دادگاه درخواست نمود و در صورت لزوم دادگاه رای داور را ابطال می نماید
- روش اعتراض به رای داور به وسیله ی تقدیم دادخواست ابطال رأی داور صورت می پذیرد، که معترض می بایست حداکثر ظرف بیست روز از ابلاغ رأی داوری دادخواست خود را تقدیم نماید، تقدیم دادخواست ابطال بعد از مدت مذکور پذیرفته نیست و دادگاه قرار رد درخواست را صادر خواهد کرد.( اگر ارجاع امر به داوری توسط دادگاه صورت پذیرد و دادگاه متوجه بطلان رأی داور شود، رأی را ابلاغ نخواهد کرد و شخصا ورود پیدا کرده، در نتیجه، رأی را باطل می کند )
بهار دشت پیما (در اینستاگرام)
حرفه:وکالت
متخصص قراردادهای صنعت ساختمان ومعماری
حقوق خصوصی،تربیت مدرس و MBA
مشاورامورقراردادی جامعه مهندسان
عضو شورای مشورتی
عضو جامعه داوری